Xuất khẩu gạo đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế Việt Nam, không chỉ giúp cải thiện đời sống nông dân mà còn góp phần tăng trưởng kinh tế đất nước. Việt Nam là một trong những nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới, nhờ vào chất lượng và giá cả cạnh tranh. Tuy nhiên, thủ tục xuất khẩu gạo gồm những bước nào và cần những giấy tờ pháp lý nào thì không phải ai cũng nắm rõ. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp đầy đủ thông tin về quy trình và thủ tực xuất nhập khẩu để người đọc hiểu rõ hơn!

Đánh giá tình hình xuất khẩu gạo hiện nay   

Tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam trong năm 2024 đang có nhiều điểm sáng. Trong quý I, Việt Nam đã xuất khẩu hơn 2,18 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch 1,43 tỷ USD, tăng 17,6% về lượng và 45,5% về giá trị so với cùng kỳ năm trước. 

Philippines là thị trường lớn nhất, chiếm 45,5% kim ngạch xuất khẩu gạo của Việt Nam. Các thị trường khác như Indonesia và Malaysia cũng ghi nhận mức tăng trưởng mạnh. 

Tình hình xuất khẩu gạo của Việt Nam vẫn phát triển tốt, cụ thể trong quý I Việt Nam đã xuất khẩu hơn 2,18 triệu tấn gạo 

Năm 2024, Việt Nam dự kiến xuất khẩu khoảng 6,5 triệu tấn gạo. Các yếu tố như thời tiết khắc nghiệt do El Nino và chính sách hạn chế xuất khẩu từ Ấn Độ đã tạo cơ hội cho Việt Nam mở rộng thị phần. 

Việt Nam đang nỗ lực đa dạng hóa thị trường và nâng cao chất lượng gạo, tận dụng các Hiệp định Thương mại Tự do (FTA) để mở rộng xuất khẩu sang EU và các thị trường khó tính khác. 

Quy định pháp lý về xuất khẩu gạo  

Chính sách và quy định liên quan đến thủ tục xuất khẩu gạo 

Gạo là mặt hàng được khuyến khích xuất khẩu. Tuy nhiên, với những đơn vị lần đầu xuất khẩu, cần nắm rõ một số quy định về chính sách sau: 

• Nghị định số 109/2010/NĐ-CP: Quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo. 

• Nghị định số 107/2018/NĐ-CP: Quy định về kinh doanh xuất khẩu gạo. 

• Quy định về một số điều của Nghị định số 107/2018/NĐ-CP ngày 15/08/2018 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo. 

• Văn bản số 02/VBHN-BCT (2018): Quy định về một số điều trong Nghị định số 109/2010/NĐ-CP Ngày 04/11/2010 của Chính phủ về kinh doanh xuất khẩu gạo.  

Điều kiện và yêu cầu để được xuất khẩu mặt hàng gạo 

Để đăng ký kinh doanh xuất khẩu gạo theo quy định, doanh nghiệp cần đảm bảo các yêu cầu sau: 

• Sở hữu ít nhất 01 kho chứa thóc, gạo và 01 cơ sở xay, xát hoặc cơ sở chế biến thóc, gạo đạt tiêu chuẩn do cơ quan có thẩm quyền ban hành theo quy định của Luật tiêu chuẩn và quy chuẩn kỹ thuật (QCVN 01 – 133: 2013/BNNPTNT); 

• Kho chứa, cơ sở xay, xát, chế biến thóc, gạo của thương nhân hay do thương nhân thuê của tổ chức, cá nhân khác phải có hợp đồng thuê bằng văn bản theo quy định của pháp luật với thời hạn thuê tối thiểu 05 năm. 

• Đơn vị xuất khẩu có Giấy chứng nhận không được cho thuê, cho thuê lại kho chứa, cơ sở xay, xát, chế biến thóc, gạo đã được kê khai để chứng minh việc đáp ứng điều kiện kinh doanh trong đơn đề nghị cấp Giấy chứng nhận của mình. 

HS Code và biểu thuế của mặt hàng gạo  

HS Code mặt hàng gạo 

Mỗi loại gạo sẽ có HS Code khác nhau. Theo quy định, mã HS của gạo nằm trong chương 10 – Ngũ cốc, thuộc nhóm 1006. Chi tiết mã HS như sau: 

• Mã HS của Thóc: 100610 

• Mã HS của Gạo lứt: 100620 

• Mã HS của Gạo đã xát hoặc đánh bóng: 100630 

Các loại thuế khi xuất khẩu gạo  

Theo quy định, hang xuất khẩu từ Việt Nam được miễn thuế VAT (0% VAT), và mặt hang gạp cũng không phải chịu thuế xuất nhập khẩu.Tuy nhiên, có những trường hợp đặ biệt khi xuất khẩu sang một số thị trường, các mức thuế nhập khẩu có thể khá cao. Chẳng hạn như, Ấn Độ áp thuế nhập khẩu gạo Việt Nam là 20%, Philipines là 35%,… 

Một điểm đáng chú ý là EU đã miễn thuế xuất khẩu cho 10 loại gạo Việt Nam (gồm ST24, ST25, Jasmine 85, ST5, ST20, Nàng hoa 9, VDD, RVT, OM4900, OM5451 và Tài Nguyên Chợ Gạo) từ đó mở rộng cơ hội cho doanh nghiệp Việt đẩy mạnh xuất khẩu gạo vào thị trường EU.

Những lưu ý khi xuất khẩu gạo  

Chính sách và hợp đồng xuất khẩu đối với mặt hàng gạo 

Theo nghị định về tương lai xuất khẩu gạo, doanh nghiệp cần có giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh, xuất khẩu gạo từ Bộ Công Thương. Khi xuất khẩu mặt hàng gạo, cần thực hiện đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo. 

Kiểm dịch thực vật khi làm thủ tục xuất khẩu gạo 

Để xuất khẩu mặt hàng gạo, doanh nghiệp cần chuẩn bị hồ sơ đăng ký kiểm dịch thực vật: 

• Giấy đăng ký kiểm dịch thực vật (theo mẫu của cơ quan kiểm dịch được quy định tại Phụ lục IV ban hành kèm theo Thông tư 33/2014/TT-BNNPTNT); 

• Hóa đơn thương mại, vận đơn, phiếu đóng gói hàng hóa (nếu có); 

• Giấy ủy quyền của chủ hàng (nếu bên đăng ký là người được chủ hàng ủy quyền); 

• Mẫu gạo của lô hàng cần kiểm dịch. 

Nếu lô hàng đáp ứng được các yêu cầu kiểm dịch của nước nhập khẩu, Cơ quan kiểm dịch thực vật sẽ cấp giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật cho doanh nghiệp. 

Dán nhãn hàng hóa khi xuất khẩu gạo (Shipping mark)    

Doanh nghiệp nên dán nhãn hàng hóa – shipping mark trên các kiện hàng nhằm đảm bảo thông quan hàng xuất khẩu thuận lợi hơn. Shipping mark thường có những nội dung sau: 

• Tên hàng bằng tiếng Anh 

• Tên đơn vị nhập khẩu 

• Xuất xứ hàng hóa: MADE IN VIETNAM

• Số thứ tự kiện/tổng số kiện 

• Số hợp đồng/invoice 

• Lưu ý về sắp xếp, vận chuyển hàng hóa (nếu có). VD: Hàng dễ vơ, hàng hóa cần đặt theo chiều thẳng đứng,… 

Quy trình xuất khẩu gạo  

Quy trình thủ tục hải quan cho xuất khẩu gạo khá phức tạp và đầy thách thức. Hiểu rõ từng bước trong quy trình này sẽ giúp bạn vận chuyển hàng hóa thuận lợi hơn và tránh những rủi ro không cần thiết. 

Kiểm tra điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo 

Bước 1: Thương nhân tự thực hiện khai báo hồ sơ xin cấp Giấy chứng nhận, chịu trách nhiệm pháp lý về nội dung kê khai, tài liệu và việc đáp ứng điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo. 

Bước 2: Sở Công Thương phối hợp với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng các cơ quan liên quan để kiểm tra kho chứa và cơ sở chế biến sau khi cấp Giấy chứng nhận. Trong vòng 5 ngày làm việc từ khi kết thúc kiểm tra, Sở Công Thương gửi báo cáo cho Bộ Công Thương, đề xuất biện pháp xử lý nếu có vi phạm, kèm biên bản kiểm tra. 

Bước 3: Hàng năm hoặc đột xuất, Bộ Công Thương cùng các cơ quan liên quan sẽ kiểm tra việc duy trì các điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo của thương nhân, đảm bảo họ tiếp tục đáp ứng các tiêu chuẩn sau khi đã nhận Giấy chứng nhận. 

Đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo 

Theo nghị định về tương lai xuất khẩu gạo, doanh nghiệp phải có giấy chứng nhận đầy đủ điều kiện kinh doanh, xuất khẩu gạo của bộ công thương. Khi xuất khẩu mặt hàng gạo, doanh nghiệp cần đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo. Hồ sơ đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo bao gồm: 

• Văn bản đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo với hiệp hội lương thực Việt Nam 

• Hợp đồng xuất khẩu gạo đóng đầy đủ giáp lai (bản sao kèm bản chính để đối chiếu) 

• Báo cáo tồn kho, có sản lượng gạo ít nhất 50% lượng gạo trong hợp đồng xuất khẩu đăng ký 

• Giấy chứng nhận đủ điều kiện xuất khẩu gạo do Bộ công thương cấp (bản sao) 

Trong trường hợp được ưu tiên theo quy định của chính phủ, doanh nghiệp cần nộp thêm văn bản đề nghị ưu tiên và báo cáo tổng hợp việc mua thóc, gạo trực tiếp, thông qua hợp đồng tiêu thụ nông sản với người sản xuất kèm theo các chứng từ liên quan để chứng minh. 

– Nộp hồ sơ đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo trong vòng 3 ngày làm việc, kể từ ngày hợp đồng xuất khẩu gạo được ký kết. Nếu có lý do chính đáng, thời hạn này được kéo dài thêm nhưng không quá 10 ngày làm việc; 

– Trong vòng 2 ngày làm việc, kể từ ngày nhận được hồ sơ đăng ký hợp lệ của doanh nghiệp, Hiệp hội Lương thực Việt Nam sẽ đăng ký hợp đồng xuất khẩu của doanh nghiệp theo đúng quy định của Bộ Công thương nếu doanh nghiệp đáp ứng đủ các tiêu chí đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo quy định tại khoản 1 Điều 18 Nghị định 109/2010/NĐ-CP. 

Tiến hành thực hiện thủ tục khai báo hải quan 

Sau khi hoàn tất Kiểm tra điều kiện kinh doanh xuất khẩu gạo và Đăng ký hợp đồng xuất khẩu gạo, doanh nghiệp mới đủ điều kiện thực hiện Thủ tục hải quan xuất khẩu gạo. Thủ tục này cũng khá giống với các thủ tục hàng hóa thông thương, tuy nhiên, các nước nhập khẩu sẽ yêu cầu thêm Kiểm dịch thực vật, phân tích thành phần (đặc biệt là độ ẩm), chứng nhận chất lượng, giấy hun trùng hay chứng nhận xuất xứ để được hưởng ưu đãi thuế. 

Bộ hồ sơ hải quan xuất khẩu bao bì gồm có những giấy tờ, chứng từ sau: 

• Commercial Invoice (Hóa đơn thương mại); 

• Packing List (Phiếu đóng gói); 

• Bill of Lading (Vận đơn hãng tàu); 

Và một số chứng từ có thể cần phải có theo yêu cầu của đối tác nhập khẩu: 

• Certificate of Origin (Giấy chứng nhận xuất xứ) (C/O) 

• Certificate of Quality (Giấy chứng nhận lưu hành tự do) (CFS) 

• Certificate of Health (Giấy chứng nhận y tế) (H/C) 

• Phytosanitary Certificate (Chứng từ kiểm dịch thực vật ) 

• Fumigation Certificate (Giấy chứng nhận hun trùng ) 

• Các chứng từ liên quan khác,… 

Giấy chứng nhận hun trùng do SSR Logistics thực hiện

Hoàn tất quá trình thông quan 

Sau khi được phê duyệt các hồ sơ, nộp lại cho hãng tàu để hoàn tất quá trình thông quan. Như vậy, đơn vị đã hoàn tất quá trình thông quan xuất khẩu mặt hàng nông sản. 

SSR Logistics – Đơn vị làm thủ tục xuất khẩu gạo uy tín, chất lượng     

Thủ tục Xuất khẩu gạo là thủ tục bắt buộc, đòi hỏi sự tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về xuất nhập khẩu. Quy trình thực hiện thủ tục hải quan này tương đối phức tạp, tốn thời gian và đòi hỏi nhiều chuyên môn. Hiểu được điều này, SSR Logistics ra đời với sứ mệnh trở thành đối tác uy tín hỗ trợ doanh nghiệp trong việc thực hiện Thủ tục Xuất khẩu gạo nhanh chóng, hiệu quả và tiết kiệm chi phí. 

Tại sao nên chọn SSR Logistics? 

• Đội ngũ nhân viên dày dặn kinh nghiệm 

• Quy trình chuyên nghiệp 

• Hỗ trợ tận tình 24/7 

• Giá cả cạnh tranh 

Dịch vụ làm Thủ tục Xuất khẩu gạo của SSR Logistics bao gồm:  

• Tư vấn miễn phí về Thủ tục Xuất khẩu gạo 

• Hỗ trợ chuẩn bị Thủ tục Xuất khẩu gạo đầy đủ, chính xác 

• Nộp hồ sơ và theo dõi tiến độ Thủ tục Xuất khẩu gạo  

• Tư vấn giải pháp xử lý trong trường hợp phát sinh vấn đề 

• Cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu 

Với SSR Logistics, bạn hoàn toàn có thể yên tâm về việc thực hiện Thủ tục Xuất khẩu gạo. Chúng tôi cam kết mang đến cho bạn dịch vụ chuyên nghiệp, uy tín và hiệu quả, giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí. 

Qua bài viết này, SSR Logistics mong rằng quý khách hàng đã có cái nhìn tổng quan về Thủ tục Xuất khẩu gạo. Để khám phá thêm kiến thức đa dạng trong lĩnh vực Logistics, quý vị có thể truy cập Chuyên mục Kiến thức Logistics trên trang web của chúng tôi. 

SSR Logistics hi vọng có cơ hội được trở thành đối tác đồng hành của quý khách, đem đến những giải pháp tối ưu nhất cho công việc kinh doanh xuất nhập khẩu. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào về dịch vụ của chúng tôi, hãy liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết. 

Với đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, mạng lưới đối tác rộng lớn và các giải pháp vận chuyển, thủ tục hải quan linh hoạt, SSR Logistics tự tin mang đến cho quý khách hàng một dịch vụ hoàn hảo nhất, phản ánh năng lực và cam kết của chúng tôi. 

Doanh nghiệp có nhu cầu tư vấn về thủ tục hải quan, hãy liên hệ với SSR Logistics qua Hotline (+84) 911 988 484 hoặc để lại thông tin tại đây để được tư vấn cụ thể.