Xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc là cánh cửa tiềm năng nhưng cũng đầy thách thức cho doanh nghiệp Việt Nam. Trung Quốc là một thị trường tiêu thụ lớn và màu mỡ, là cơ hội hấp dẫn cho doanh nghiệp Việt Nam khi xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc. Tuy nhiên, để thành công, doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về thủ tục xuất khẩu, giấy tờ, ghi nhãn, đóng gói; nắm rõ chính sách nhập khẩu, tiêu chuẩn của Trung Quốc và thị hiếu người tiêu dùng. Bài viết dưới đây SSR Logistics sẽ hướng dẫn chi tiết các bước xuất khẩu và lưu ý quan trọng, hỗ trợ doanh nghiệp khai thác hiệu quả cơ hội kinh doanh tại thị trường Trung Quốc.
Điều kiện để xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc
Để xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc, mặc dù điều kiện có thể thay đổi tùy theo loại sản phẩm và quy định pháp luật của hai quốc gia, nhưng ít nhất phải đáp ứng hai yêu cầu cơ bản sau:
- Thứ nhất, cơ sở xuất khẩu thủy sản phải được cấp mã số xuất khẩu, nghĩa là được công nhận đủ điều kiện và năng lực để tham gia hoạt động xuất khẩu sản phẩm thủy sản sang Trung Quốc. Việc cấp mã số xuất khẩu cho cơ sở này đồng nghĩa với việc công nhận cơ sở đó đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, điều kiện vệ sinh, truy xuất nguồn gốc và các quy định khác liên quan đến xuất khẩu thủy sản.
- Thứ hai, lô hàng thủy sản xuất khẩu sang Trung Quốc phải trải qua các quy trình kiểm tra, chứng nhận và kiểm dịch theo thỏa thuận song phương giữa Việt Nam và Trung Quốc. Điều này đảm bảo rằng lô hàng đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn kỹ thuật, an toàn thực phẩm và các yêu cầu khác mà Trung Quốc đưa ra đối với hàng hóa nhập khẩu.
Việc đáp ứng hai điều kiện cơ bản này là bước đầu tiên và vô cùng quan trọng để đảm bảo quá trình xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc diễn ra thuận lợi và thành công. Các yêu cầu chi tiết khác có thể được bổ sung tùy theo từng trường hợp cụ thể.
Quy trình xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc
Để xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp cần tuân thủ các yêu cầu sau để lô hàng được phép nhập khẩu vào Trung Quốc:
Bước 1: Đăng ký và được cấp mã số xuất khẩu (mã GACC)
- Doanh nghiệp phải đăng ký với cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam để được cấp mã số cơ sở xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc (mã GACC).
- Cơ sở sản xuất phải đáp ứng các tiêu chuẩn vệ sinh an toàn thực phẩm theo quy định của Trung Quốc.
Bước 2: Lô hàng xuất khẩu phải được kiểm tra, chứng nhận và kiểm dịch theo thỏa thuận Việt Nam – Trung Quốc
- Chuẩn bị hồ sơ, giấy tờ xuất khẩu bao gồm giấy chứng nhận xuất xứ, giấy chứng nhận kiểm dịch động vật, giấy chứng nhận vệ sinh an toàn thực phẩm và các giấy tờ khác theo yêu cầu.
- Đăng ký và công bố thông tin về sản phẩm với cơ quan quản lý của Trung Quốc (đăng ký nhãn sản phẩm bằng tiếng Trung, công bố thành phần, quy trình sản xuất).
- Chuẩn bị hàng hóa và đóng gói theo đúng tiêu chuẩn chất lượng, an toàn thực phẩm và quy định của Trung Quốc.
- Cơ quan kiểm dịch sẽ kiểm tra hàng hóa và cấp giấy chứng nhận kiểm dịch động vật cho lô hàng.
Bước 3: Thực hiện thủ tục hải quan như một lô hàng bình thường
- Vận chuyển lô hàng đến cửa khẩu.
- Làm thủ tục thông quan hàng hóa tại cửa khẩu.
- Vận chuyển hàng đến địa điểm nhập khẩu tại Trung Quốc.
Ngoài ra, doanh nghiệp cần lưu ý đặc biệt về yêu cầu truy xuất nguồn gốc của Trung Quốc khi xuất khẩu thủy sản sang thị trường này, đảm bảo sản phẩm đáp ứng các tiêu chuẩn về truy xuất nguồn gốc.
Quy trình xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc
Các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc khi xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc
Yêu cầu về Bao bì thủy sản khi xuất khẩu sang Trung Quốc
Để đảm bảo lô hàng thủy sản xuất khẩu sang Trung Quốc được thông quan suôn sẻ, doanh nghiệp cần lưu ý kỹ các yêu cầu về bao bì và nhãn mác:
Yêu cầu về bao bì
- Bao bì sử dụng phải đảm bảo chắc chắn, đồng nhất về chất liệu và kiểu dáng cho cùng một loại sản phẩm.
- Nhãn mác cần được in trực tiếp trên bao bì trước khi tiến hành đóng gói, đảm bảo cố định tại một vị trí thống nhất cho từng loại hàng hóa.
Yêu cầu về tem nhãn, ký hiệu
- Tem nhãn và ký hiệu dành cho thủy sản đông lạnh phải được in cố định trực tiếp trên bao bì.
- Nội dung ghi trên ký hiệu bao gồm: tên khoa học sản phẩm, ngày sản xuất, số lô, điều kiện bảo quản, phương thức sản xuất, khu vực sản xuất, tên doanh nghiệp, số hiệu và nơi xuất khẩu sang Trung Quốc.
- Kích thước, màu sắc của chữ ghi trên ký hiệu phải thống nhất cho cùng một lô hàng.
- Ký hiệu cần được in trước khi hàng hóa xuất xưởng, không sử dụng các hình thức in tạm thời, dập hoặc đóng bao sau khi in.
Nội dung bắt buộc trên tem nhãn sản phẩm:
- Tên thương mại và tên khoa học của sản phẩm.
- Quy cách, ngày sản xuất và số lô hàng.
- Hướng dẫn điều kiện bảo quản và phương thức sản xuất (đánh bắt hoặc nuôi trồng).
- Vùng sản xuất sản phẩm.
- Tên, mã số doanh nghiệp chế biến, sản xuất cùng với thông tin đích đến là Trung Quốc.
- Kích thước phông chữ, màu sắc và vị trí của nhãn mác trên bao bì phải thống nhất cho cùng một lô hàng.
- Việc ghi nhãn cần được hoàn tất trước khi đóng gói, tuyệt đối không sử dụng các hình thức in tạm thời, dán tem hay áp dụng các phương thức khác.
Yêu cầu về Điều kiện cơ sở sản xuất phải đáp ứng
Để đảm bảo chất lượng và đáp ứng các yêu cầu vệ sinh an toàn thực phẩm khắt khe của thị trường Trung Quốc, doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản cần đáp ứng các điều kiện cơ sở sản xuất sau:
Cơ sở vật chất
- Nhà xưởng, trang thiết bị và nhân lực phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm theo Quy chuẩn QCVN 02-01:2009/BNNPTNT.
- Doanh nghiệp cần xây dựng và thực hiện chương trình quản lý chất lượng theo Quy chuẩn QCVN 02-02:2009/BNNPTNT để đảm bảo chất lượng sản phẩm được kiểm soát chặt chẽ trong suốt quá trình sản xuất.
Chương trình quản lý chất lượng
- Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc bắt buộc phải xây dựng và triển khai chương trình quản lý chất lượng theo hệ thống HACCP (Phân tích mối nguy và điểm kiểm soát quan trọng) cho các sản phẩm dự kiến xuất khẩu.
- Chương trình HACCP giúp xác định, đánh giá và kiểm soát các mối nguy tiềm ẩn trong quá trình sản xuất, chế biến thủy sản, đảm bảo sản phẩm đạt chất lượng an toàn thực phẩm cao nhất.
Truy xuất nguồn gốc
- Doanh nghiệp cần xây dựng và thực hiện thủ tục truy xuất và thu hồi sản phẩm theo quy định tại Thông tư 03/2011/TT-BNNPTNT.
- Hệ thống truy xuất nguồn gốc giúp truy vết nguồn gốc nguyên liệu, sản phẩm từ khâu đầu vào đến thành phẩm, tạo điều kiện cho việc kiểm soát chất lượng, thu hồi sản phẩm khi có vấn đề xảy ra.
Ghi nhãn hàng hóa
- Ghi nhãn hàng hóa phải tuân thủ theo quy định của Nghị định 43/2017/NĐ-CP về nhãn hàng hóa và đáp ứng các yêu cầu của thị trường Trung Quốc.
- Bao bì đóng gói sản phẩm xuất khẩu phải được in ấn rõ ràng, đầy đủ thông tin, đảm bảo chắc chắn (trừ trường hợp sản phẩm hải sản ướp đá lạnh).
Mã số doanh nghiệp xuất khẩu
- Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc phải được cấp mã doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản vào Trung Quốc do Cục Quản lý chất lượng Nông Lâm sản và Thủy sản cấp.
- Mã số doanh nghiệp xuất khẩu là giấy phép chứng nhận cho phép doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc.
Các kinh nghiệm về việc quản lí chặt chẽ nguồn gốc xuất xứ của Trung Quốc
Dựa trên bài học kinh nghiệm trước đây về việc ghi nhãn, dán nhãn, doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc cần lưu ý những điểm sau:
- Rà soát kỹ lưỡng thông tin ghi trên nhãn và bao bì sản phẩm: Đảm bảo ghi chính xác tên thương mại bằng tiếng Trung của sản phẩm thủy sản, ví dụ như cá tra.
- Tuân thủ quy định ghi nhãn của Trung Quốc: Các quy định này có thể thay đổi theo thời gian, do vậy doanh nghiệp cần thường xuyên cập nhật thông tin mới nhất để đảm bảo tuân thủ đúng quy định.
- Ghi nhãn đầy đủ và chính xác các thông tin sau: Tên sản phẩm; Thành phần; Trọng lượng; Ngày sản xuất; Hạn sử dụng; Thông tin nhà sản xuất; Thông tin nhà nhập khẩu (nếu có);
- Sử dụng chữ viết rõ ràng, dễ đọc và có kích thước phù hợp.
- In nhãn bằng mực in chất lượng tốt, không phai, không bong tróc.
- Đảm bảo nhãn được dán chắc chắn trên bao bì sản phẩm.
Ngoài ra, doanh nghiệp cũng cần lưu ý một số quy định mới về ghi nhãn và truy xuất nguồn gốc thủy sản xuất khẩu sang Trung Quốc, có hiệu lực từ ngày 14/9/2018:
- Hàng hóa Việt Nam chưa được kiểm dịch sẽ không được phép giao dịch tại các chợ gần biên giới Trung Quốc.
- Tất cả các loại thủy hải sản nhập khẩu vào Trung Quốc, trừ thủy hải sản ướp đá, đều phải được sản xuất tại doanh nghiệp đã đăng ký với Việt Nam.
- Khi khai báo nhập khẩu, doanh nghiệp phải xuất trình giấy chứng nhận thủy sản do cơ quan nhà nước Việt Nam cấp.
Việc tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về ghi nhãn và truy xuất nguồn gốc sẽ giúp hàng thủy sản Việt Nam có thể nhập khẩu thuận lợi vào thị trường Trung Quốc và tránh được những rào cản kỹ thuật không đáng có.
Quy trình đăng ký trực tuyến GACC
Để thuận tiện cho doanh nghiệp, quy trình đăng ký trực tuyến GACC đã được đơn giản hóa và bao gồm các bước sau:
Bước 1: Đề nghị cấp/xác nhận tài khoản đăng ký
- Doanh nghiệp truy cập website của Cục Bảo vệ Thực vật Việt Nam (BVTV) và điền đầy đủ thông tin theo hướng dẫn để đề nghị cấp/xác nhận tài khoản đăng ký GACC.
- Cần lưu ý cung cấp thông tin chính xác và đầy đủ của doanh nghiệp, bao gồm: tên doanh nghiệp, mã số thuế, địa chỉ, thông tin liên hệ,…
Bước 2: Nhận tài khoản và đăng ký trên hệ thống CIFER
- Sau khi nhận được thông báo từ BVTV về việc tài khoản đã được cấp/xác nhận, doanh nghiệp sử dụng tài khoản này để đăng ký hoặc thay đổi thông tin đăng ký trên hệ thống CIFER của GACC.
- Hệ thống CIFER là nền tảng trực tuyến dành cho doanh nghiệp đăng ký và quản lý thông tin liên quan đến xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc.
Bước 3: Chuẩn bị hồ sơ đăng ký
- Cục Bảo vệ Thực vật sẽ gửi thông báo yêu cầu doanh nghiệp chuẩn bị hồ sơ đăng ký GACC theo quy định.
- Hồ sơ đăng ký bao gồm các giấy tờ như: giấy phép đăng ký kinh doanh, giấy chứng nhận đủ điều kiện vệ sinh an toàn thực phẩm cơ sở sản xuất, hồ sơ sản phẩm xuất khẩu,…
Bước 4: Nộp hồ sơ đăng ký
- Doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký GACC đã hoàn chỉnh cho Cục Bảo vệ Thực vật theo hướng dẫn.
- Cán bộ BVTV sẽ kiểm tra và hướng dẫn doanh nghiệp hoàn thiện hồ sơ nếu cần thiết.
Bước 5: Chuyển hồ sơ cho GACC
Sau khi hồ sơ đăng ký được kiểm tra và xác nhận đầy đủ, Cục Bảo vệ Thực vật sẽ chuyển hồ sơ cho GACC để thẩm định.
Bước 6: Đánh giá và phê duyệt hồ sơ
- GACC sẽ tiến hành đánh giá hồ sơ đăng ký của doanh nghiệp theo quy định.
- Nếu hồ sơ hợp lệ, GACC sẽ phê duyệt và cấp mã số GACC cho doanh nghiệp.
Đăng ký chứng nhận cho lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc
Sau khi được cấp mã số doanh nghiệp xuất khẩu, doanh nghiệp cần thực hiện các bước sau để đăng ký chứng nhận cho lô hàng xuất khẩu sang Trung Quốc:
Đăng ký theo quy định của Hải quan Việt Nam
- Doanh nghiệp truy cập Hệ thống Một cửa quốc gia và đăng ký cấp chứng thư điện tử cho lô hàng xuất khẩu theo quy định của Hải quan Việt Nam.
- Chứng thư điện tử là văn bản điện tử được cấp bởi Hải quan Việt Nam nhằm chứng nhận nguồn gốc, chất lượng hàng hóa xuất khẩu.
Đăng ký theo quy định của Hải quan Trung Quốc
- Doanh nghiệp nộp hồ sơ đăng ký cấp chứng thư bản giấy cho lô hàng xuất khẩu theo Thông tư số 48/2013/TT-BNNPTNT ngày 12/11/2013 của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn.
- Hồ sơ đăng ký bao gồm: tờ khai xuất khẩu, hóa đơn thương mại, giấy chứng nhận kiểm dịch động thực vật, giấy chứng nhận chất lượng an toàn thực phẩm,…
- Chứng thư bản giấy là văn bản ghi chép thông tin về lô hàng xuất khẩu, được cấp bởi các chi nhánh Cục Quản lý chất lượng hàng nông lâm sản và thủy sản (thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Việt Nam) sau khi kiểm tra lô hàng.
Lưu ý
- Doanh nghiệp cần đảm bảo thông tin trong hồ sơ đăng ký là chính xác và đầy đủ.
- Việc đăng ký chứng nhận có thể mất một khoảng thời gian nhất định để hoàn tất.
- Doanh nghiệp nên thường xuyên theo dõi thông tin trên website của Hải quan Việt Nam và Hải quan Trung Quốc để cập nhật các thay đổi về quy trình và thủ tục đăng ký.
Sau khi nhận được cả hai loại chứng thư, doanh nghiệp có thể tiến hành xuất khẩu lô hàng thủy sản sang Trung Quốc qua các cửa khẩu đường bộ/đường biển như một lô hàng xuất khẩu bình thường.
Dịch vụ trọn gói về xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc
Doanh nghiệp xuất khẩu thủy sản Việt Nam đang gặp khó khăn khi chuyển từ xuất khẩu tiểu ngạch sang chính ngạch, đặc biệt là trong việc đáp ứng yêu cầu truy xuất nguồn gốc của Trung Quốc.
Dịch vụ trọn gói xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc của SSR Logistics
SSR Logistics, với hơn 15 năm kinh nghiệm vận chuyển thủy sản sang Trung Quốc, cung cấp dịch vụ trọn gói giúp đơn giản hóa quá trình xuất khẩu, bao gồm:
- Tư vấn và hỗ trợ hoàn thiện thủ tục xuất khẩu
- Đảm bảo tuân thủ các yêu cầu về truy xuất nguồn gốc, ghi nhãn và đóng gói của Trung Quốc
- Vận chuyển an toàn và đúng lộ trình đến các cửa khẩu Trung Quốc
- Làm thủ tục hải quan và thông quan
- Theo dõi và cập nhật tình trạng lô hàng
Với chuyên môn về quy định xuất nhập khẩu thủy sản của Trung Quốc, SSR Logistics giúp doanh nghiệp giảm thiểu rủi ro và đảm bảo xuất khẩu thuận lợi.
Qua bài viết này, SSR Logistics mong rằng quý khách hàng đã có cái nhìn tổng quan về điều kiện và quy trình xuất khẩu thủy sản sang Trung Quốc. Để khám phá thêm kiến thức đa dạng trong lĩnh vực Logistics, quý vị có thể truy cập Chuyên mục Kiến thức Logistics trên trang web của chúng tôi.
SSR Logistics hi vọng có cơ hội được trở thành đối tác đồng hành của quý khách, đem đến những giải pháp tối ưu nhất cho công việc kinh doanh xuất nhập khẩu. Nếu quý khách có bất kỳ thắc mắc nào về dịch vụ của chúng tôi, hãy liên hệ ngay để được tư vấn chi tiết.
Với đội ngũ nhân viên giàu kinh nghiệm, mạng lưới đối tác rộng lớn và các giải pháp vận chuyển, thủ tục hải quan linh hoạt, SSR Logistics tự tin mang đến cho quý khách hàng một dịch vụ hoàn hảo nhất, phản ánh năng lực và cam kết của chúng tôi.
Doanh nghiệp có nhu cầu tư vấn về thủ tục xuất nhập khẩu Trung Quốc – Việt Nam hãy liên hệ với SSR Logistics qua Hotline (+84) 911 988 484 hoặc để lại thông tin tại đây để được tư vấn cụ thể.
Với hệ thống kho bãi hiện đại cùng đội ngũ nhân viên vận chuyển kinh nghiệm, SSR Logistics cung cấp đa dạng các dịch vụ hỗ trợ đi kèm như: thủ tục hải quan, cho thuê kho bãi, vận tải nội địa, vận tải quốc tế với đường biển, đường hàng không và chuyển phát nhanh quốc tế.
